رمان پطرزبورگ در دوره‌ي کوتاه اما پرفرازونشيبي در سال ???? ميلادي و در پايتخت روسيه، سنت پطرزبورگ، شکل مي‌گيرد. رمان پطرزبورگ نمايي است از تصاوير و احساسات؛ پنجره‌اي است در غرب و رو به شرق؛ نمادي است از ابهام و تناقض شخصيت‌هاي روسي داستان. در اين رمان تاريخ، فرهنگ و سياست در کنار هم قرارگرفته و درهم‌آميخته‌اند. پطرزبورگ تلاشي است براي کشف هويت يک شهر و درنهايت پي بردن به هويت يک کشور و در آن‌ هم گزارش‌هاي هواشناسي، اخبار روز، اخبار دنياي مد و فن و نيز مسائل روان‌شناختي را مي‌توان يافت. پطرزبورگرماني است که «تمام روسيه در آن خلاصه‌شده است».

نخستين نکته‌ي حائز اهميت درباره‌ي اين رمانآن است که دو نسخه از آن وجود دارد؛ نسخه‌ي اصلي که در سال ???? انتشار يافت و نسخه‌ي ديگري که در سال ???? روانه‌ي بازار شد. نسخه‌ي دوم اين رمان به‌طورجدي توسط نويسنده ويرايش شد و بخش‌هاي قابل‌توجهي از آن حذف گرديد تا مطالعه‌اش براي خواننده راحت گردد. آندي بيه‌لي بخش زيادي از قسمت‌هاي تجربي کتاب را حذف نمود و در عوض ساختارهاي واضح‌تر را به متن افزود. نسخه‌ي کوتاه‌تر کتابچيزي حدود ??? صفحه طول دارد و نسخه‌ي طولاني‌تر آن ??? صفحه است. به همين دليل مطالعه‌ي نسخه‌ي اصلي آن بيشتر توصيه مي‌شود.

گرچه رمان با لحني کلاسيک و هزل گونه آغاز مي‌شود، داستان خانواده‌ي آلباکوف در سال ???? در شهر سنت پطرزبورگبه‌مرور تغيير مي‌کند و با دست گذاشتن بر تناقض‌ها دمدمي‌مزاجي‌هاي شخصيت‌ها تبديل به داستاني مي‌شود که هدف اصلي‌اش کاويدن روان انسان‌هاست. اتفاقات دنياي حقيقي و بيرون از کتاب به‌تدريج در غباري از سردرگمي و غوغاي دروني شخصيت‌هاي داستان، محو مي‌شود. شايد کمي درگير شدن با داستان براي خواننده دشوار باشد و مطالعه‌اش زمان زيادي طلب کند. دليل، آن است که نبايد در جست‌وجوي ساختاري منسجم باشيم و سعي کنيم اتفاقت داستان را در ذهن خود به يکديگر پيوند دهيم؛ تنها در اين صورت است که متوجه استعداد و هنر نويسنده مي‌شويم و آن را تحسين مي‌کنيم.

آندري بيه‌لي در اين اثر خود به شرح تمام تغييرات، درگيري‌ها و آشوب‌هايي مي‌پردازد که زندگي خانواده‌ي آلباکوف را دستخوش تغيير مي‌سازد و شايد به همين دليل است که نويسنده‌ي نامي روس، ولاديمير ناباکوف، اين اثر او را يکي از چهار اثر برتر قرن بيستم در مکتب مدرنيسم مي‌داند. پطرزبورگرماني است سرشار از لذت؛ رماني است غزل گونه و اثري است در گراميداشت تمام موضوعات شگفت‌آور و حتي تکراري ادبيات روسيه. باورنکردني است! لازم است تکرار کنم که ناباکوف اين اثر را يکي از چهار اثر برتر قرن بيستم مي‌داند!

درباره‌ي آندري بيه‌لي

آندري بيه‌ليمتولد ?? اکتبر ???? شهر مسکو، کشور روسيه، است. وي در ? ژانويه ???? چشم از جهان فروبست. آثار او بيشتر در زمينه شعر و داستان‌هاي تاريخياست. او بيشتر تحت تأثير نويسندگاني چون داستايوسکي، آنتون چخوف و الکساندر بلاک فعاليت مي‌کرد.بوريس بوگاف را بيشتر به نام هنري او، يعني آندري بيه‌لي مي‌شناسند. بيه‌لي فرزند خانواده‌اي انديشمند بود.

پدر او، نيکولاي بوگاف، از رياضيدانان برجسته و يکي از مؤسسان مدرسه‌ي رياضيات مسکو بود. مادر او در زمينه‌ي علمي فعاليت چنداني نداشت اما يکي از زيباترين و مشهورترين بانوان زمان خود و نقل مجالس بود. بيه‌لي در جواني در کنار ادبيات به مباحث ديگري چون موسيقي، فلسفه و رياضي نيز علاقه نشان مي‌داد. او بيشتر به سبب مقالات تأثيرگذار فلسفي خود مشهور شده است؛ مقالاتي که در آن‌ها به هندسه و احتمالات حمله کرده است. برخلاف علاقه‌ي پدر به رياضيات، يا شايد به دليل علاقه‌ي پدر به علم رياضي، بيه‌لي به تکرار در آثاري چون کوتيک لتف، به نظريه‌ي احتمال اشاره‌کرده است.

برگردان فارسي اين اثر به قلم فرزانه طاهري که از نشر مرکز منتشر شده است.

مشاهده کتاب: https://www.cavack.com/Item/35062